Dili, 29/06/2012—Durante sesaun ba datoluk grupu halo revizaun ba implementasaun (Implementation Review Group) ba Konvensaun Nasoens Unidas kontra Korrupsaun (UNCAC) iha Vienna, Timor-Leste no Liberia selesionadu atu halo revizaun hamutuk ba Angola nia implementasaun. Selesaun ne’e hala’o iha 18 Juñu 2012 iha reprezentantes Estadu Parte ba Konvensaun sira nia oin.
Prosesu halo revizaun ba Angola ne’e halo parte husi Siklu Dahuluk husi Mekanismu halo Revizaun konaba implementasaun Konvensaun ONU ne’e. Iha espetativa katak servisu halo revizaun ne’e sei hala’o iha tinan ne’e nia laran, tuir preparasaun nebe Angola sei halo wainhira sira prosesu revizaun liu husi meza (desk review) remata. Ba Timor-Leste nudar Estadu Parte nebe sei halo servisu revizaun ba Konvensaun nia implementasaun, servisu ne’e sei involve halo estudu no análiza kle’an ba leis no regulamentus no evidensia sira seluk nebe iha relasaun ho UNCAC nia implementasaun iha Angola. Nunemos, servisu ne’e karik sei involve vizita direta ba terenu wainhira Estadu Parte Angola permite. Revizaun ba Konvensaun ne’e konsentra ba Kapitúlu III konaba Penalizasaun no Implementasaun Lei no Kapitúlu IV konaba Koperasaun Internsional.
Semana kotuk, Timor-Leste aprezenta ona lista peritus governantes na’in lima ba Sekretáriadu Mekanismu halo Revizaun (Secretariat Review Mechanism) atu halo selesaun. Peritu sira ne’e mak sei partisipa iha prosesu halo revizaun ba Angola nia implementasaun.
Timor-Leste nia papel nudar Estadu Parte halo revizaun ba UNCAC ne’e hanesan esperiensia ba dahuluk hodi hala’o tarefa internasional ne’e. Komisáriu Anti-Korrupsaun Adérito de Jesus Soares hatete katak, “Partisipasaun Timor-Leste nian iha prosesu halo revizaun ne’e hatudu katak Timor-Leste iha komitementu bo’ot atu implementa nia dever hanesan membru Estadu Parte ba Konvensaun ONU ne’e.”
Tinan kotuk, Timor-Leste a’adia nia dever sai nudar Estadu Parte atu halo revizaun ba Cabo Verde nia implementasaun. Timor-Leste deside hakarak atu estadu parte seluk, Namibia no Fiji, mak halo revizaun uluk ba nia implementasaun, atu nune bele fo tempu atu prepara didiak no bele aprende husi rai seluk nia esperiensia antes kumpri nia dever.
Reprezentante Timor-Leste nian iha eventu sorumutu sesaun ba datoluk grupu halo revizaun ba implementasaun ne’e mak Komisáriu Adjuntu Anti-Korrupsaun José António de Jesus das Neves no akompanha husi Claudia Sayago husi UNMIT.